Diyabet

Çoğu insan diyabete çok fazla şeker yemenin neden olduğunu düşünür ama bu o kadar da basit değildir.

Diyabet, halk arasında adlandırılan şekli ile şeker hastalığı, kişide yüksek kan şekeri ya da glikozun olduğu metabolik hastalıklar grubuna karşılık gelir. Bu durum, pankreas yeterince insülin üretmediğinde veya vücut hücreleri, üretilen insüline olması gerektiği biçimde yanıt vermemeye başladığında meydana gelir.

İnsülin, vücut tarafından üretilen bir hormondur ve kan şekeri düzeylerini düzenlemekten sorumludur. Diyabette, vücut bu düzeyleri düzenleyemez ve bu yüzden kan dolaşımında glikoz birikir.

İnsülin protein olduğundan, hap şeklinde alındığında sindirim sırasında parçalanacaktır; bundan dolayı diyabet hastaları insülini deri altı enjeksiyonu şeklinde alırlar.

Diyabet tipleri

Üç tip diyabet vardır:

Tip 1
Tip 2
Gebeliğe bağlı

Her ne kadar Tip 1 diyabet, hem yetişkinleri hem de çocukları etkilese de çocuklarda daha yaygındır, bundan dolayı sıklıkla “genç diyabeti” olarak adlandırılır. Diyabetin bu tipi, genetik nedenler ya da enfeksiyon nedeniyle pankreasın insülin üretememesi durumunda aniden başlayabilir.

Tip 2 diyabette, vücudunuz yeterli insülin üretememeye başlar veya insülini düzgün biçimde kullanamaz veya bu ikisinin birleşimi de olabilir. Bu diyabet tipi toplumda daha yaygındır ve genellikle 40 yaş üstündeki yetişkinleri etkiler. Obezite, fiziksel hareketsizlik, yetersiz beslenme ve stres gibi yaşam tarzı etkenlerinden kaynaklanır.

Üçüncü tip gebeliğe bağlı diyabettir ve hamilelerin %2-5’ini etkiler. Tedavi edilebilir ama hem annenin hem de bebeğin sağlığının korunması için gebelik sırasında ciddi tıbbi gözetim gereklidir. Doğumdan sonra diyabet ilerleyebilir veya tamamen kaybolabilir.

Hastalığın gelişimi / Risk faktörleri

Gördüğünüz gibi, diyabette insülin önemli bir rol oynar. İnsülin, şekeri, nişastayı ve diğer gıdaları, hücrelerimizin çalışması için ihtiyaç duyduğu enerjiye dönüştürmek için gereklidir. Bu yapılamaz ise, hücreler gereksinim duydukları enerjiyi alamaz ve şeker kanımızda birikerek sağlığımıza zarar verir. Bu zarar hemen olmasa da, ortalama 10-20 yıl sonra ortaya çıkması muhtemel uzun vadeli komplikasyonların gelişme riski vardır.

Uzun süre boyunca yüksek kan şekeri seviyesine sahip olmanın neden olduğu uzun vadeli zararlar, gözleri (görme bozukluğuna ve körlüğe neden olan), sinirleri (ayaklarda, bacaklarda ve kollarda his kaybı), kalbi (damar sertliği ve ilgili hastalıklar) ve böbrekleri etkileyebilir.

Yüksek kan şekeri düzeyleri böbreklerde doku hasarına neden olabilir ve sonuçta böbrekler çalışmayı durdurabilir. Diyabet, aslında böbrek yetmezliğinin en yaygın nedenidir ve diyalizdeki yaklaşık her beş kişiden birinde diyabetik böbrek hastalığı (diyabetik nefropati olarak da adlandırılır) görülmektedir.

Belirtiler

Tip 2 diyabetin belirtileri her zaman net değildir ve başlangıçta yavaş yavaş ortaya çıktıklarından, kişi bu hastalığa sahip olduğunu bile anlayamayabilir. Ancak bazı hastalarda diyabet hastalığı olduğunu gösteren tipik belirtiler gözlenebilir. En yaygın belirtiler, çok sık idrara çıkma, çok sık su içme, artmış açlık hissi, kilo kaybı ve yorgunluktur. Diğer belirtiler, sinirlilik, ellerde ya da ayaklarda karıncalanma, sık enfeksiyonlar, yavaş iyileşen yaralar, kusma veya karın ağrısı olabilir.

Tip 1 diyabette, belirtiler haftalar ya da aylarca süren bir dönemde hızla gelişirken, Tip 2 diyabette daha yavaş gelişir veya hiç görülmeyebilir.

Tedavi alternatifleri

Diyabet, kronik bir hastalıktır ve tam düzelmesi mevcut tedavi alternatifleri ile mümkün değildir, fakat tedavi edilebilir bir hastalıktır. Tedavi, kan şekeri düzeylerinin, hipoglisemiye neden olacak şekilde çok düşmesine izin vermeden mümkün olduğunca normale yakın tutularak yönetilmesini içerir. Bu, ilaçlar, doğru beslenme ve egzersiz yoluyla sağlanabilir.

Diyabetiniz varsa, doktorunuz size muhtemelen aşağıdakileri önerecektir:

sigarayı bırakın
kolesterol düzeylerinizi ve kan basıncınızı kontrol altında tutun
fazla kiloluysanız ya da obezseniz kilo verin
düzenli fiziksel egzersiz yapın

Tip 1 diyabetiniz varsa doktorunuz insülin yazabilirken, Tip 2 diyabet için ağız yoluyla alınan ilaçlara ve muhtemelen insüline de ihtiyacınız olabilir.

Diyabetik olmak tutkularınızın peşinden gitmenize engel olmaz. Diyabetik olmanın sizi durdurmayacağının yaşayan kanıtı olan pek çok başarılı sporcu, şarkıcı, oyuncu, yazar ve politikacı vardır. Hayallerinizin peşinden gitmeye devam edebilirsiniz!

Muesli bowl with oatflakes,raisins,fruits and yoghurt. Selective focus.

Diyabet ve Doğru Beslenme

Diyabetli diyaliz hastası olarak hala lezzetli ve besleyici yemeklerin tadını çıkarabilirsiniz.

Hemodiyaliz hastaları için doğru beslenme

Diyaliz hastaları, hasta olmayanlardan çok daha özel beslenmeye ihtiyaç duyarlar.

Yandaş Hastalıklar