Kateter, bir hastanın periton diyalizi tedavisinde olduğu sürece yerinde kalır. Diyalizat, periton boşluğundayken, kan ve diyalizat taraflarındaki çözeltilerin konsantrasyonları eşitlenene kadar atık ürünler ve aşırı suyun diyalizata geçişi gerçekleşir. Suyun ve atık ürünlerin bu hareketi, bekleme süresi sırasında meydana gelir. Belirli bir bekleme süresinden sonra, karın boşluğundaki diyalizat yine kateter aracılığıyla boşaltılır. Periton diyalizi, boşaltılan PD sıvısı, yeni PD sıvısıyla değiştirilene kadar devam eder. Kullanılan PD sıvısının yeni PD sıvısıyla değiştirilme işlemi, değişim olarak adlandırılır.
Periton diyalizi
Periton diyalizi nasıl yapılır?
Periton diyalizinde, karın zarının bir bölümü diyalizer işlevi görür. Su ve suda çözünen maddeler, bağırsakları ve karaciğeri kaplayan çok ince bir zar olan periton zarı boyunca kandan diyalizata geçer. Yaklaşık iki litre diyaliz sıvısı, kateter adı verilen esnek silikon bir tüp ile karın boşluğuna yavaşça doldurulur.
Periton erişimi
PD’yi seçerseniz, karın boşluğunuza yerleştirilen bir katetere ihtiyacınız olacaktır. Kateter, PD sıvısını karın boşluğunuza doldurmak ve boşaltmak için gereklidir. Yaklaşık 30 cm uzunluğunda yumuşak silikon bir tüptür ve ortalama bir kalem kadar geniştir. Kateterin bir kısmı karın boşluğu içindeyken, bir kısmı da vücudun dışındadır.
Yerleştirilen kateterin düşmesi konusunda endişe etmenize gerek yoktur. Derinizin altında olduğundan göremezsiniz ama kateter, kendisini yerinde tutan sabitleyicilere sahiptir. Belirli bir süre sonra sabitleyicilerin etrafında vücut dokusu gelişecektir. Bu, katetere gerekli sabitliği sağlar. Bununla beraber, çekmeyi önlemek amacıyla kateterin deriye sabitlenmesi önemlidir. Kateter takılmasından yaklaşık iki hafta sonra karın boşluğuna yavaş yavaş PD sıvısı doldurmaya başlayabilirsiniz.
Periton diyalizinde hijyen
Deri, mikroorganizmalara karşı doğal bir bariyerdir. Deri biraz kesilirse, zararlı organizmalar vücuda ve kan dolaşımına girip inflamasyona neden olabilir. Bundan dolayı kateterinizin iyi sabitlenmesi son derece önemlidir. Aksi halde, kateterin hareket etmesi, çıkış bölgesinde deriye zarar verebilir ve bu, inflamasyon ile sonuçlanabilir.
PD’de, mikroorganizmaların kateter, kateter uzantısı aracılığıyla ya da torba bağlantısı sırasında periton boşluğuna girmesini önlemek için katı hijyen kurallarının izlenmesi hayati önem taşır. Günlük rutininizde hijyen kurallarını uygulamak, peritonit adı verilen periton iltihabına yakalanmaktan korunmanın en iyi yoludur.
Periton diyalizi iki şekilde gerçekleştirilebilir:
- Manüel olarak: SAPD – Sürekli Ayaktan Periton Diyalizi
- Otomatik Olarak: APD – Aletli Periton Diyalizi
İki seçenek arasından yapılacak seçim, tıbbi koşullara, yaşam tarzı konularına, kişisel olarak hoşa giden ve gitmeyen etkenlere bağlıdır. Kendiniz için en iyi tedavi yöntemini doktorunuz ve PD hemşirenizle görüşün.
SAPD (Sürekli Ayaktan Periton Diyalizi) – manüel değişim
SAPD’de çoğu değişim gün boyunca meydana yapılır. Tipik olarak günde dört ila beş değişim gerçekleştirilir. Doktorunuz, yeterli diyaliz olmanız için, bir günde kaç değişimin gerekli olduğunu yazacaktır. Her değişim yaklaşık 20-30 dakika sürer. Değişim süreleri, özellikle çalışıyor ya da okula gidiyorsanız, programınıza uyum sağlamak amacıyla bir dereceye kadar değişebilir. Sağlık bakım ekibiniz, sizin için en uygun programı oluşturmanıza yardımcı olacaktır.
APD (Aletli Periton Diyalizi) – otomatik değişim
APD’de, çoğu değişim, cycler adı verilen bir cihazın yardımıyla geceleyin gerçekleşir. Cycler cihazına yaklaşık 8-10 saat bağlı olursunuz. PD sıvısı, cycler’dan hastaya özel bir set ile verilir. Cycler, siz uyurken periton boşluğundaki diyalizatı otomatik olarak boşaltır ve tekrar doldurur. Sabah, cycler ile olan bağlantınızı keser ve günlük hayatınızda özgür olursunuz. Yaşam tarzınız ve tıbbi durumunuza bağlı olarak, APD’de farklı reçeteler vardır.
Destek ve hizmet
Her 4-12 haftada bir diyaliz merkezinizi ziyaret etmeniz istenecektir. Ziyaret sırasında, son ziyaretinizden bu yana herhangi bir değişiklik olup olmadığını ve tedavinizde ayarlama yapılıp yapılmayacağını belirlemek için kanınız alınacaktır. Doktorunuz sizinle birlikte bu laboratuvar sonuçlarını, ilaç çizelgenizi ve diyetinizi gözden geçirecektir. Kan basıncı, nabız, ateş ve kilonuzu kontrol etmek için evden getirdiğiniz kayıtlarınız da gözden geçirilecektir. Periton kateteriniz ve çıkış bölgesi muayene edilecektir.
Periton diyalizi malzemeleri
Diyaliz reçeteniz ihtiyaçlarınıza özeldir. Doktorunuz ve hemşireniz, tedaviniz için gerekli malzemelerinizi ve miktarları içeren bir listeyi doldurup imzalar. Lütfen unutmayın: Reçetenizdeki değişiklikler her zaman doktorunuz tarafından yapılmalıdır!
Evde kimsenin olmaması, kötü hava koşulları veya reçetenizin değişmesi gibi durumlardan dolayı tedarik gecikirse güvenlik stoğu kullanılır. Tüm malzemeler depolama alanınıza alınacaktır. Müşteri hizmetleri temsilciniz, malzeme durumunuzu belirlemek için sizinle iletişime geçecek ve sonraki tedarik için malzeme siparişi vermenize yardımcı olacaktır.
İlgili Konular
